ÂYET-İ KERÎME
Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.
Bakara, 120.
HADÎS-İ ŞERİF
Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.
Müslim, Rikak, 99.
SÖZÜN ÖZÜ
Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.
İsmet Özel
Kategori : / ÎMAN VE İSLÂM
Okunma Sayısı: 2466
Yazar: Ebubekir Sifil
PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V.)İN YAPMADIĞI ŞEY BİD'AT MİDİR?

PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V.)İN YAPMADIĞI ŞEY BİD'AT MİDİR?Efendimiz (s.a.v)'in "Terk"leri

Sün­net-i Se­niy­ye'den hü­küm çı­kar­mak baş­lı ba­şı­na bir ih­ti­sas işi­dir. Efen­di­miz (s.a.v)'in her bir ha­re­ke­ti­nin, sö­zü­nün, dav­ra­nı­şı­nın bir hük­mü var­dır. Ara­la­rın­da far­zi­yet ifa­de eden­ler ol­du­ğu gi­bi, nedb (teş­vik) ifa­de eden­ler de var­dır; ke­ra­het bil­di­ren­ler de var­dır, tah­rim bil­di­ren­ler de.

Bil­has­sa ken­di­si­ni "Se­le­fî" ola­rak isim­len­di­ren çev­re­ler­de sık­lık­la gör­dü­ğü­müz bir ta­vır var­dır: "Efen­di­miz (s.a.v) bir şe­yi yap­ma­mış­sa, o şe­yin ya­pıl­ma­ma­sı ge­re­kir." Bir di­ğer ifa­dey­le, "Efen­di­miz (s.a.v)'in yap­ma­dı­ğı bir şe­yi yap­mak bid'at­tir."

İbn Tey­miy­ye'de de sık­lık­la rast­la­dı­ğı­mız bu ta­vır ilk ba­kış­ta "Sün­net'e tes­li­mi­yet" gi­bi gö­rün­se de, as­lın­da ha­ta­lı bir yak­la­şım­dır. Zi­ra "Efen­di­miz (s.a.v)'in yap­ma­dı­ğı bir şe­yi yap­mak doğ­ru de­ğil­dir" di­ye­bil­mek için Efen­di­miz'in o şe­yi ni­çin yap­ma­dı­ğı­nı bil­mek ge­re­kir.

Ola­bi­lir ki o şe­yi, ya­pıl­ma­sı mah­zur­lu ol­du­ğu için de­ğil, ken­di ki­şi­sel ter­cih­le­ri­ne uy­ma­dı­ğı için yap­ma­mış ola­bi­lir. Tıp­kı ker­ten­ke­le eti ko­nu­sun­da­ki dav­ra­nı­şı gi­bi. Bir ke­re­sin­de ken­di­si­ne kı­zar­tıl­mış ker­ten­ke­le eti ik­ram edil­miş­ti. Ye­mek için eli­ni uzat­tı­ğın­da, onun ker­ten­ke­le eti ol­du­ğu­nu söy­le­di­ler. Bu­nun üze­ri­ne eli­ni çek­ti. Ora­da bu­lu­nan Hâ­lid b. el-Ve­lîd (r.a), "Ker­ten­ke­le ha­ram mı­dır?" di­ye sor­du. Efen­di­miz (s.a.v), "Ha­yır, fa­kat be­nim mem­le­ke­tim­de (Mek­ke'de) ol­ma­dı­ğı için hoş­lan­mı­yo­rum" bu­yur­du. 1

Ya­hut bir bir şe­yi terk et­miş ol­ma­sı be­lir­li bir se­be­be da­yan­mış ola­bi­lir. Te­ra­vih na­ma­zı­nın üm­me­ti­ne farz kı­lı­na­bi­le­ce­ği en­di­şe­siy­le mes­cit­te dü­zen­li ola­rak ce­ma­ate bu na­ma­zı kıl­dır­mak­tan vaz geç­me­si bu­na ör­nek­tir.

Ya da ya­şa­dı­ğı böl­ge­de bi­lin­me­yen bir uy­gu­la­ma ol­du­ğu için yap­ma­mış ola­bi­lir. Bu­gün kul­lan­dı­ğı­mız tes­bih bu­na ör­nek ola­rak zik­re­di­le­bi­lir. Sa­ha­be ara­sın­da bu­gün kul­lan­dı­ğı­mız tes­bi­he ben­zer şey­ler­le zi­kir/vird ve tes­bi­hat ya­pan­lar bu­lun­du­ğu­nu bi­li­yo­ruz.  Söz ge­li­mi ça­kıl taş­la­rı ve hur­ma çe­kir­dek­le­ri­ni kul­la­nan sa­ha­bî­ler var­dı. Efen­di­miz (s.a.v) bun­la­rı gör­dü­ğü hal­de ma­ni ol­ma­mış­tır.2 Bu se­bep­le bü­yük mu­had­dis Yah­yâ b. Sa'îd el-Kat­tân'a, bon­cuk­tan tes­bih yap­ma­nın hük­mü so­rul­du­ğun­da, "Gü­zel­dir" ce­va­bı­nı ver­miş­tir.3 Bu ko­nu hak­kın­da ge­niş bil­gi edin­mek is­te­yen­ler es-Sü­yû­tî'nin el-Hâ­vî isim­li ese­ri­ne4 ba­ka­bi­lir­ler.

Ko­nu hak­kın­da da­ha faz­la ör­nek zik­re­di­le­bi­lir. An­cak zik­ret­tik­le­ri­mi­zin şu nok­ta­nın an­la­şıl­ma­sı için ye­ter­li ol­du­ğu­nu söy­le­ye­bi­li­riz: Efen­di­miz (s.a.v)'in bir fii­li yap­ma­mış ol­ma­sı tek ba­şı­na o fii­lin ya­pıl­ma­sı­nın ha­ram/mem­zum bid'at ol­du­ğu­nu gös­ter­mez. Bir şe­yin ha­ram-mez­mum bid'at ol­du­ğu­nu söy­le­ye­bil­mek için, öy­le ol­du­ğu­nu gös­te­ren özel bir de­li­lin bu­lun­ma­sı ge­re­kir.

1 el-Buhârî, "Et'ıme", 13; Müslim, "Sayd", 45…

2 eş-Şevkânî, Neylu'l-Evtâr, II, 352.

3 el-Aynî, Umdetu'l-Karî, X, 126.

4 es-s-Süyûtî, el-Hâvî. II, 2 vd.

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Ebubekir Sifil
25-03-15
E mail: gazetevahdet.com
 
 
Yorumlar: 0
Bu yazı için henüz yorum yapılmamıştır.
PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V.)İN YAPMADIĞI ŞEY BİD'AT MİDİR?
Online Kişi: 40
Bu Gün: 182 || Bu Ay: 4.736 || Toplam Ziyaretçi: 2.212.622 || Toplam Tıklanma: 52.078.864